Autisten zijn beelddenkers. Tenminste, sommige. Of veel, of allemaal? Ik weet het niet.
Met dit soort vragen kies ik altijd maar voor: hoe is het bij mij? Dan weet ik dat het klopt.
Ik maakte kennis met dit idee, dat je gedachten zich als een film of als losse beelden in je hoofd kunnen afspelen, op de Pabo. Op mijn 50e ben ik nog een opleiding gaan doen om les te kunnen geven in het basisonderwijs. We leerden van alles over kinderen en hoe ze leren, en dus ook dat sommigen beelddenkers zijn.
De link met autisme werd toen niet gelegd. Ik had ook niet door dat dit op mij van toepassing was, net als veel andere omschrijvingen van wat je als mens kunt hebben of zijn, bijvoorbeeld hooggevoelig.
Ik maak gebruik van mijn beeld denken wanneer ik ergens naar toe moet en moet bedenken wat ik mee zal nemen. Ik ga in mijn hoofd de route langs en probeer een geheel te maken van alle plaatsen die ik zie langs komen. Dan stel ik me voor dat ik in de situatie ben waar ik naar op weg ben, en zie wat ik daar nodig heb (altijd zakdoekjes, water, regenponcho, iets te eten?).
Het is ook handig voor een klus waar ik tegenop zie. In gedachten en plaatjes ga ik alle stappen langs die gezet moeten worden, tot en met het eindresultaat. De moeite om dan daadwerkelijk te beginnen aan de klus is daarna iets kleiner geworden.
Sinds kort zet ik het beeld denken in om beter te slapen. Goed slapen is nooit vanzelfsprekend geweest, ik heb er altijd mijn best voor moeten doen. Met een slaapcoach ben ik alle obstakels langs gegaan, om ze één voor één uit de weg te ruimen. Wat over bleef was, dat ik na een paar uur slaap weer wakker word en dan midden in de nacht allerlei indrukken van de dag nog moest gaan verwerken. Langsflitsende beelden en woorden, ongewenste gedachtes die rond waarden in mijn bewustzijn.
Om daar iets mee te doen, ga ik sinds kort iedere avond even zitten met mijn ogen dicht, dekentje om me heen, en ga in gedachten de hele dag na: hoe had ik geslapen, hoe laat ben ik opgestaan, wat had ik voor ontbijt? Alles van de hele dag, tot in de kleinste details, zie ik als een film voor mijn ogen afspelen. Soms even stoppen en terug, omdat ik iets vergeten was. Sommige gedachten leiden naar zijsporen, die ik rustig kan uit-denken om daarna weer terug te gaan.
Na ongeveer 20 minuten is het filmpje klaar en ga ik nog iets anders doen, voordat ik naar bed ga. Alle losse beelden en gedachten zitten dan, als het ware, netjes opgeborgen in het laatje in mijn geheugen waarin ik alles van deze dag bewaar. Ken je de film Mind my mind? Zoiets dus, ik denk dat ik dan alles verplaatst heb van mijn korte-termijn werkgeheugen naar het lange termijn geheugen.
Het is geen mindfulness, want daarbij concentreer je je op één ding zoals je ademhaling. Je traint jezelf daar juist om opkomende gedachten weer te laten gaan, er niet in mee te gaan. Dat oefen ik ook regelmatig, maar het is dus echt iets anders.
En nu de belangrijkste vraag: werkt het?
Ja, het maakt mijn hoofd rustiger en leger. Ik word ’s nachts nog wel eens wakker, maar val dan al snel weer in slaap. Het verwerken van de dag hoef ik niet meer ’s nachts te doen, dat heb ik dan al gedaan.
Voor mij is dit de zoveelste door mij nieuw-uitgedachte methode die goed werkt. Dan ben ik dankbaar voor mijn goed werkende, creatieve, autistische brein!